ΚΩΣΤΑΣ ΔΟΥΚΑΣ
Ο συγγραφέας αφιερώνει το βιβλίο «στους σπουδάζοντες Ελληνόπαιδες, για να συνειδητοποιήσουν την αξία της ομηρικής γλώσσας και την διαχρονική συμβολή της στην διαμόρφωση των ευρωπαϊκών γλωσσών».
Ο Κ. Δούκας στην πολύ επεξηγηματική εισαγωγή του αναφέρει ότι από 650 ομηρικές λέξεις κατάγονται περίπου 7000 αγγλικές λέξεις και 8000 γαλλικές, χωρίς να περιλάβει τις λιγότερο γνωστές.
Αυτές αναφέρει στο λεξικό του, το οποίο έχει δύο μέρη, το αγγλικό και το γαλλικό.
Το παρακάτω είναι ένα απόσπασμα από την εισαγωγή του βιβλίου σχετικά με το πώς δημιουργήθηκε η αρχική λέξη για το “ποδήλατο” στην αγγλική και γαλλική:
“Τό 1817 ἁνεκαλύφθη γιά πρώτη φορά τό ποδήλατο, πού μέχρι τά τέλη τοῦ αἰῶνα μετεξελίχθη στήν μορφή μέ τήν ὁποία περίπου τό γνωρίζουμε σήμερα. Ἡ νέα μηχανή ἔπρεπε νά πάρη ὄνομα, πού τελικά ἀντλήθηκε από ὁμηρικές λέξεις. Ἐπειδή το ποδήλατο ἐκινεῖτο με σχετικά μεγάλη ταχύτητα γιά την ἐποχή, ἐπελέγη κατ’αρχάς το ὁμηρικό βέλος, το ὁποῖον ταυτίστηκε μέ την ταχύτητα (velocité= ταχύτης, velocity= ταχύτης). Εἶχε ὅμως και ἕνα ἀκόμη χαρακτηριστικό τό ποδήλατο, την κίνησι τῶν ποδῶν. Ἔτσι οἱ Εὐρωπαῖοι σχημάτισαν την λέξι velocipède= ποδήλατο (Γαλλ.), velocipede= ποδήλατο (Ἀγγλ.) Ὑπήρξε ὅμως και ἕνα ἀκόμη ἰδιαίτερο χαρακτηριστικό τοῦ ποδηλάτου. Οἱ μεγάλες ρόδες, τά κύκλα ὅπως λέει ὁ Ὅμηρος. Ἔτσι ὁ ποδηλάτης δεν ὠνομάσθηκε μόνο velocipediste ἀλλά … cycliste. Δηλαδή ἔγινε συνειδητή ἐπιλογή ἀπό τό πλούσιο καί ἐκφραστικό λεξιλόγιο τοῦ Ὁμήρου.”
Ας μην ξεχνάμε όμως και εμείς την ετυμολογία της ελληνικής λέξης «ποδήλατο» από τις λέξεις πούς-πόδι (που υπάρχει και σε πινακίδες της γραμμικής Β’) και ἐλαύνω που σημαίνει ἐλκύω.
Αξίζει να διαβάσετε και να αποκτήσετε το βιβλίο (ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΕΥΑΝΔΡΟΣ, ISBN 978-960-6888-01-4).